Tunnelventilatie in de legpluimveestallen

31 maart 2020
-
3 minuten

Hittestress kenmerkt zich niet alleen door een verhoogde uitval maar ook door een verminderde voeropname, ei-gewichtdaling en productieverlies. En dit niet alleen tijdens de hitteperiode maar ook nog ver daarna. Hierdoor zullen de financiële resultaten sterk afnemen. Om problemen met hittestress zoveel mogelijk te voorkomen wordt in dit artikel het gebruik van tunnelventilatie behandeld.

Tunnelventilatie, koelen met luchtsnelheid (windchill effect)

Een andere manier van koelen is het verhogen van de luchtsnelheid in de stal. Een kip wordt beperkt in haar warmteafgifte door stilstaande lucht tussen haar vleugels, wat als een isolatielaag werkt. Door lucht met een snelheid langs het dier te voeren kan deze makkelijker zijn warmte afgeven. Bij een luchtsnelheid van 1 meter per seconde wordt verondersteld dat dit gelijk is aan 3,0 °C graden afkoeling. Een gemeten temperatuur van 30,0 °C voelt voor de kippen als 27,0 °C wanneer de lucht met één meter per seconde langs de dieren waait. Om dit te realiseren dient een traditioneel ventilatiesysteem (nok-, combi- of lengteventilatie met luchtinlaatventielen) te worden uitgebreid met een tunnelventilatiesysteem dat wordt geactiveerd bij hoge temperaturen. Dit betekent dat er extra ventilatoren in de achtergevel en tunnelinlaat(en) aan de voorzijde (voorgevel en/of zijgevels) van de stal moeten worden geïnstalleerd. Het aantal ventilatoren en tunnelinlaten is afhankelijk van de doorsnede van de stal en de gewenste luchtsnelheid. In de praktijk wordt vaak een maximale luchtsnelheid van 2,0–2,5 meter per seconde aangehouden waardoor de gevoelstemperatuur afhankelijk van de RV ongeveer 6,0 °C – 8,0 °C lager is dan de gemeten staltemperatuur.

De toevoeging van een tunnelventilatiesysteem aan een traditioneel ventilatiesysteem vergt een aantal bouwkundige aanpassingen wat bij nieuwbouw vaak mogelijk is maar bij renovatie toch een probleem kan zijn. Daarom kan er ook worden gekozen om enkele ventilatoren en tunnelinlaten te installeren om op deze manier toch een (beperkt) luchtsnelheid te creëren in de stal. De luchtsnelheid zal dan lager zijn met een lagere afkoeling.

Voor nog meer verkoeling kan een tunnelventilatiesysteem worden voorzien van padkoeling of hogedruk nevelkoeling bij de tunnelinlaten. Dit kan zorgen voor een enorme afkoeling bij de dieren. Tunnelventilatie met koeling moet daarom altijd gezien worden als noodventilatie bij tropische temperaturen.

Voordelen:

  • Koeling vindt plaats met luchtsnelheid waardoor de relatieve luchtvochtigheid niet zal toenemen
  • Het koeleffect kan oplopen tot meer dan 10,0°C gevoelstemperatuur afhankelijk van de relatieve luchtvochtigheid en luchtsnelheid
  • Ook bij hoge luchtvochtigheden buiten (bij b.v. een regenbui) kan worden gekoeld bij tunnelventilatie (indien er geen koeling is toegevoegd)
  • Extra koeling mogelijk in combinatie met hogedruk of padkoeling waardoor de staltemperatuur lager wordt en daardoor de gevoelstemperatuur nog lager uitkomt

Nadelen:

    • Hoge investering
    • Bouwkundige aanpassingen noodzakelijk
    • Niet toepasbaar bij stallen met een wintergarten
    • Bij toevoeging van een koeling: tijdens de winter zal het water moeten worden afgelaten i.v.m. vorstgevaar

Extra Investering voor tunnelventilatiesysteem*:

Volièrestal met 35.000 hennen ± € 0,45/hen excl. BTW excl. montage en bouwkundige aanpassingen.

*berekening gebaseerd op een stal van 16 meter breed, 2.5 meter muurplaat en 6.0 meter nokhoogte en een luchtsnelheid van 2,5 m/s

Extra Investering voor padkoeling:

Volièrestal met 35.000 hennen ± € 0,19/hen excl. BTW excl. montage en bouwkundige aanpassingen.

Overzicht stalsystemen met toepasbare koelsystemen

* Extra kosten bovenop kosten traditionele ventilatiesysteem
** Inclusief montage
*** Exclusief montage en bouwkundige kosten

Of dit systeem het beste past hangt erg af van het bedrijf, de uitvoering van de stallen en het budget. Overleg daarom bij voorkeur met een deskundige of dit voor jou de beste oplossing is. Lees ook meer over lagedrukkoeling of hogedrukkoeling.